مشکلات امام حسن عسکری علیه السلام در حفظ جان امام زمان
مطلع کردن شیعیان نسبت به تولد فرزندش مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف
از آن جا که به دلیل جاسوسان و دشمنان، ولادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بصورت مخفی انجام گرفته بود و بیم آن بود که شیعیان در شناخت آخرین حجت به گمراهی روند. لذا امام عسکری علیه السلام به طرق مختلف شیعیان را نسبت به وجود فرزندش مطلع می کردند.
احمد بن اسحاق که از بزرگان شیعه می باشد، می گوید خدمت امام حسن عسکری علیه السلام شرفیاب شدم تا از ایشان در مورد امام بعد از ایشان سؤال کنم که آن حضرت با شتاب به درون خانه رفت و بازگشت در حالی که پسری سه سال که رویش مانند ماه تمام می درخشید بر دوش خویش داشت[15] همچنین محمد بن عثمان دومین نائب نقل می کند که به همراه چهل نفر از شیعیان نزد امام عسکری علیه السلامگردهم آمدیم و آن حضرت فرزندش را به ما نشان داد.[16] گفتنی است که حضرت بارها برای فرزندش عقیقه[17] نمودند تا ضمن اجرای برنامه و سنت اسلامی به دیگران بفهماند که از وی فرزندی باقی است.
ب) ارجاع سؤالات افراد به فرزندش
حضرت امام حسن عسکری علیه السلاممحل مراجعه سؤالات شیعیان و نمایندگان خود بود و حضرت برای آماده سازی شیعیان، برخی از سؤالات مراجعه کنندگان را به فرزندش محول می کردند؛ برای نمونه به روایتی اشاره می کنیم: سعدبن عبدالله قمی به همراه احمدبن اسحاق قمی نقل می کنند که نزد امام یازدهم علیه السلامشرفیاب شدیم و سؤالات خود را با ایشان در میان گذاشتیم و حضرت به فرزندش اشاره کرد و فرمود: از نور چشمم سؤال کن و فرزند حضرت رو به من کرده و فرمود: هرچه می خواهی سؤال کن.[18] به نوعی حضرت امام عسکری علیه السلام دری معرفی جانشین خود بوده اند.
ج) کاهش ارتباط مستقیم با شیعیان
امام حسن عسکری علیه السلامچون در حصر و کنترل حکام عباسی بودند وهم به لحاظ آن که در عصری نزدیک عصر غیبت می زیستند، غالباً پنهان بوده و غالب امور و ارتباط آنان با شیعیان از طریق مکاتبات، توقیعات و وکلاء انجام می گرفت تا آنان آمادگی دوران غیبت را بیابند.
د) دعا بری ولی امر منتظر عجل الله تعالی فرجه الشریف
حضرت امام عسکری علیه السلامدر دعایی برای حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از خداوند برایش چنین دعا می کند: «… خداوندا او را از شر هر تجاوز کار و طغیانگر و از شر همة آفریدگانت نگه دار و او را از پیش رویش و از پشت سر و از سمت راست و چپش حفظ کن و او را نگهبان باش و از اینکه به او بدی برسد نگاهش دارد و در مورد او، پیامبرت و خاندان پیامبرت را نگاه دار و به سبب او عدالت را آشکار کن، با یاری ات او را پشتیبانی کن، یاورانش را یاری کن و… ».[19]