شرح حدیث امام رضا علیه السلام به حضرت عبدالعظیم حسنی
حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام
حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام) فرزند عبدالله بن علی، از نوادگان حضرت امام حسن مجتبی(علیه السلام) است و نسبش با چهار واسطه به آن حضرت میرسد ولذا به حسنی شهرت یافته است. پدرش عبدالله نام داشت و مادرش فاطمه دختر عقبه بن قیس است.
ولادت با سعادت آن حضرت به قولی در ۴ ربیعالثانی سال ۱۷۳ هجری قمری درشهر مقدس مدینه واقع شده است و مدت ۷۹ سال عمر با برکت او با دوران امامت چهار امام معصوم یعنی امام موسی کاظم(علیه السلام)، امام رضا(علیه السلام)، امام محمدتقی(علیه السلام) و امام علیالنقی(علیه السلام) مقارن بود. وی محضر مبارک امام رضا(علیه السلام)، امام جواد(علیه السلام) و امام هادی(علیه السلام) را درک کرده و احادیث قابل توجهی از آنان روایت کرده است.
حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام) از دانشمندان شیعه و از راویان حدیث ائمه معصومین علیهمالسلام و از چهرههای بارز و محبوب و مورد اعتماد، نزد اهل بیت عصمت علیهمالسلام و پیروان آنان و در مسائل دین آگاه بود و به معارف مذهبی و احکام قرآن، شناخت و معرفتی وافر داشت.
امام رضا (علیه السلام) از طریق عبدالعظیم حسنی به شیعیان و مؤمنان سفارش میکند که برای رهایی از خشم الهی مواردی را مورد توجه و اهتمام قرار دهند. نویسنده در این مطلب برآن است تا سفارشهای امام رضا (علیه السلام) را تبیین کند.
بسماللهالرحمن الرحیم،
یا عبدالعظیم!
أبلغ عنی أولیائی السلام و قل لهم: أن لایجعلو للشیطان علی أنفسهم سبیلا، و مرهم بالصدق فی الحدیث و أداء الأمانهًْ، و مرهم بالسکوت و ترک الجدال فیما لا یعنیهم، و اقبال بعضهم علی بعض و المزاورهًْ،
فان ذلک قربهًْ الی. ولا یشغلوا أنفسهم بتمزیق بعضهم بعضا، فانی آلیت علی نفسی أنه من فعل ذلک و أسخط ولیا من أولیائی دعوتالله لیعذبه فیالدنیا أشد العذاب، و کان فی الآخرهًْ من الخاسرین. و عرفهم أن الله قد غفر لمحسنهم،
و تجاوز عن مسیئهم، الا من أشرک به أو آذی ولیا من أولیائی أو أضمر له سوء فان الله لا یغفر له حتی یرجع عنه، فان رجع و الا نزع روح الایمان عن قلبه، و خرج عن ولایتی، ولم یکن له نصیب فی ولایتنا، و أعوذبالله من ذلک.
بسماللهالرحمن الرحیم الرحیم؛
ای عبدالعظیم ! سلام گرم مرا به دوستدارانم برسان و به آنان بگو:
در دلهای خویش برای شیطان راهی نگشایند.
آنان را به راستگویی در گفتار و ادای امانت و سکونت پرمعنا و ترک درگیری و جدال در کارهای بیهوده و بیفایده دعوت کن.
به صلهرحم و رفت و آمد با یکدیگر و رابطه گرم و دوستانه با هم دعوت نما، چرا که این کار باعث تقرب به خدا و به من و به دیگر اولیاء اوست.
دوستان ما نباید فرصتهای گرانبهای زندگی و وقت ارزشمند خود را به دشمنی با یکدیگر تلف کنند. من با خود عهد کردهام که هر کس مرتکب اینگونه امور شود یا به یکی از دوستان و رهروانم خشم کند و به او آسیب رساند از خدا بخواهم که اورا به سختترین کیفر دنیوی مجازات کند و در آخرت نیز اینگونه افراد از زیانکاران خواهند بود.
به دوستان ما توجه ده که خدا نیکوکرداران آنان را مورد بخشایش خویش قرار داده و بدکاران آنان را عفو خواهد کرد مگر آنهایی که به او شرک ورزند و یا یکی از دوستان ما را برنجانند و یا در دل نسبت به آنان کینه بپرورند،
که از این سه گروه نخواهد گذشت و آنان را مورد بخشایش خویش قرار نخواهد داد؛ مگر اینکه از نیت خود بازگردند و اگر از این اندیشه و عمل زشت خویش بازگردند، مورد آمرزش خواهند بود اما اگر همچنان باقی باشند،
خداوند روح ایمان را برای همیشه از دل آنان خارج ساخته و از ولایت ما نیز بیرون خواهد برد و از دوستی ما اهل بیت(علیهم السلام) بیبهره خواهند بود و من از این لغزشها به خدا پناه میبرم.
(اختصاص، شیخ مفید، صفحه ۲۴۱)